دیدگاه علامه امینی درباره امام خمینی(ره)

مجتبی سلطانی احمدی استاد دانشگاه و تاریخ‌پژوه در گفت‌ وگو با خبرنگار تاریخ خبرگزاری فارس به مناسبت سالروز درگذشت علامه امینی در ۲۸ ربیع الثانی ۱۳۹۰ ق. گفت: علامه عبدالحسین امینی، برجسته‎ترین شخصیتی است که در طول دوران حیات خود که بخشی از آن مقارن با نهضت امام خمینی(ره) بود به تحکیم موضوع  ولایت در جوامع شیعی و جهان اسلام پرداخت.

وی افزود: اولین اثر علامه امینی با عنوان شُهداء الفضیله در سال ۱۳۵۵ ق. در نجف منتشر شد که به شهدای روحانیت شیعه از سده‎ چهارم ق.  به بعد می‎پردازد که در راه ولایت به شهادت رسیده‎اند. این کتاب روحیه شهادت طلبی را در آرمان دفاع از ولایت به نسل بعدی روحانیت منتقل کرد. این اثر خود گواه روشنی از گرایش و نگرش علامه امینی به علمای مجاهد و مبارز است.

نویسنده پژوهشنامه انقلاب اسلامی ایران گفت: حیات علامه امینی چه با تألیفات و آثاری که از خود برجای گذاشته و چه با اقداماتی که در تقویت جایگاه امام خمینی انجام داده حکایت از تأثیر قابل اعتنای ایشان در استحکام انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی است. او حکومت را از آن ولی فقیه به شمار می‌آورد و می‌گفت: این مقام، حق مسلم آن فریادگر یعنی امام خمینی است و دیگران غاصبند.

وی افزود: علامه امینی شخصیتی است که نهضت امام خمینی را تأیید و همراهی می‎نمود؛ جمله‎ی مهم «الخمینی ذخیره الله للشیعه» را پس از قیام ۱۵ خرداد گفته است. علامه محمدرضا حکیمی در کتاب «حماسه غدیر» می‎آورد: «من نظریه ذخیره الله للشیعه وی را که در تیرماه ۱۳۴۲ در اخلومد اظهار کرده بود، در «آوای روزها» آوردم. اجمالا او هم معتقد به تأیید« روح خدا ».بود. اخیرا نیز در تهران، چند روز پیش از آن‌که به بیمارستان منتقل شود، شبی، بیش از یک ساعت، تأیید کرد و سخن از تأییداتی به میان آورد که کرده بود و از این که در این اواخر، به تأییدی جدی برنخواسته بود، اظهار تأسف عمیق می‌کرد».

نویسنده مبدأ نهضت گفت: رهبر معظم انقلاب اسلامی در تقریظی که بر کتاب جریان‎ها و سازمان‎های مذهبی سیاسی ایران، تألیف شیخ رسول جعفریان نوشته‎اند به نقش مهم علامه امینی در یکساله‎ آغاز نهضت اسلامی اشاره کرده و معتقد بودند در این کتاب جای انبوه فضلا و مراجع نجف در یک سال اول نهضت اسلامی به خصوص تلاش مرحوم امینی و سید عبدالله شیرازی خالی است.

این تاریخ‎پژوه گفت: در سال ۱۳۴۲ جلسه‎ای در منزل امام با حضور برخی از وعاظ و علما از جمله مرحوم علامه امینی تشکیل شد. امام به بیان نکاتی که وعاظ و علما بایستی در عاشورای آن سال توجه کنند پرداخت. وقتی از علامه امینی خواسته شد تا به بیان نظرات خود بپردازد ایشان گفتند: جایی که فرمانده کل قوا باشد، به سربازان و پاسبان‌های سرچهارراه نوبت نمی‌رسد. امام فرمود: شما زبان اسلام و مدافع ولایت هستید، بفرمائید. علامه امینی با توجه به خواست امام، مشغول صحبت شد و ضمن بیان مطلبی گفت: آیت عظمای ما ایشان[امام] هستند.

این استاد دانشگاه در ادامه افزود: پس از دستگیری امام حکومت پهلوی طرح محاکمه و اعدام امام خمینی را در دستور کار خود قرار داد. انتشار این خبر موجب شد تا مراجع با هدایت آیت‎ الله میلانی به تهران مهاجرت کرده و خواستار آزادی امام خمینی شوند. حضور علامه امینی در این جمع نشانگر جایگاه و موقعیت و علاقه‎ی ایشان به امام و نهضت اسلامی بود. حمایت‎های علامه امینی از نهضت اسلامی به همین جا ختم نشد. هنگامی که امام در پی مخالفت با کاپیتولاسیون آمریکایی از ایران به ترکیه تبعید شد بر اساس گزارش ساواک علامه امینی تلگراف‎های بسیاری را به مراجع بین‌المللی می‌فرستد و آن‌ها را به حمایت از امام فرا می‎خواند. بر اساس این گزارش  علامه امینی مبلغ یکصد و ده هزار تومان خرج تلگراف کرد و مراجع بین‎المللی را به پشتیبانی از امام خمینی دعوت کرد.

نویسنده کتاب نامه نیمه خرداد گفت: به قول یکی از محققان علامه امینی میراث بزرگی از خود به یادگار گذاشت که هم در شگل‎گیری فرهنگ انقلاب اسلامی و هم در ایجاد شرایط تداوم آن بسیار اهمیت داشت. تا اصل ولایت در جامعه مستحکم نشود، اصل ولایت فقیه حاکم نخواهد شد. در واقع الغدیر علامه امینی مقدم بر ولایت فقیه امام خمینی است و تأثیرگذارترین اثری است که در راستای تحکیم اصل ولایت در دوران معاصر نوشته شده است. 

وی افزود: همچنین تمامی شاگردان مکتب امام خمینی تحت تأثیر الغدیر علامه امینی واقع شده‎اند. چه آنکه این کتاب در زمان خود، انقلاب فکری بزرگی در حوزه‎های علمیه به پا کرد و بازتاب‎های وسیع داشت و به تعبیر شهید مرتضی مطهری موجی عظیم در جهان اسلام پدید آورد.

این نویسنده در پایان گفت: بر اساس گزارش ساواک و اسناد موجود نگاه هواداران مهندس مهدی بازرگان به علامه امینی قابل تأمل است. طرفداران مهندس بازرگان علامه امینی را به عنوان شخصی که افکارش دنیاپسند نیست معرفی می‎کردند. این افراد حتی مرحوم آیت‎الله طالقانی را که در مرگ علامه امینی گریه می‎کرد شماتت می‎کردند و می‎گفتند مرگ امینی که گریه ندارد.

انتهای پیام/