یارانه‌ ۲۰۰۰ میلیارد تومانی برای تفریح ثروتمندان

هر سال حدود ۴۰۰ میلیون دلار ارز به مسافران کشورهای خارجی اختصاص داده می‌شود؛ که با توجه به تفاوت میان نرخ ارز در بازار (حدود ۳۶۰۰) و نرخ ارز مرجع (حدود ۳۱۰۰) در هر سال جمعاً حدود ۲۰۰۰ میلیارد تومان یارانه برای سفرهای خارجی پرداخت می‌شود!

یارانه اختصاص یافته برای هر مسافر حدود ۱۵۰ هزار تومان است؛ چرا که هر نفر ۳۰۰ دلار در سال دریافت می‌کند. این در حالی است که افرادی از این یارانه استفاده می‌کنند که برای هر سفر حداقل ۲ تا ۳ میلیون تومان هزینه می‌کنند و اصولاً نیازی به این یارانه ندارند؛ گو اینکه اساساً یارانه باید برای کمک به اقشار کم درآمد تخصیص یابد تا از این طریق فاصله طبقاتی در داخل کشور کاهش یافته و توزیع درآمد متعادل‌تر گردد؛ نه برای سفرهای توریستی!

طبق آمار بانک جهانی در سال ۲۰۱۴ سالانه بیش از ۷.۷ میلیون سفر از ایران به خارج از کشور انجام گرفته که بیشترین میزان درآمد از مسافران ایرانی را ترکیه با ۸ هزار میلیارد به خود اختصاص داده است و عربستان سعودی، امارات، تایلند و مالزی در جایگاه‌های بعدی قرار دارند.

اما این قانون چه وقت و به چه دلیل تصویب شد؟ قانون ارز مسافرتی در سال ۶۴ در هیئت وزیران تصویب شد. در ابتدا به هر مسافر ۳۰۰ دلار داده می‌شد؛ در سالهای بعد این ارز تا ۲ هزار دلار نیز رسید! این تخصیص اکنون دوباره کاهش یافته و به ۳۰۰ دلار رسیده است. در برهه‌ای برای هر بار سفر خارجی امکان خرید ارز وجود داشت؛ درحالی که در حال حاضر تنها سالی یک بار این سهمیه به افراد تعلق می‌گیرد.

علت این فراز و نشیب آن است که در گذشته تفاوت زیادی میان نرخ ارز مرجع و نرخ ارز در بازار وجود نداشت و دولت درصدد بود تا درآمدهای بالای ارزی خود را به ریال تبدیل کند؛ با گذشت زمان این استدلال کارآیی خود را از دست داد؛ به‌طوری که اکنون اکثر متخصصان و کارشناسان با این قانون مخالفند.

علاوه بر بی‌عدالتی ایجاد شده، سؤالهای بی‌شمار دیگری نیز وجود دارد؛ چرا به رونق گردشگری داخلی یارانه‌ای پرداخت نمی‌شود؟ به طوری که این صنعت همیشه با اما و اگرهای مالی روبروست. چرا برای جذب توریست خارجی این یارانه داده نمی‌شود؟ چرا این هزینه صرف ایجاد اشتغال از طریق سیاستها و زیرساختهای گردشگری نمی‌شود؟

* نوید حسینی؛ کارشناس اقتصادی

انتهای پیام/*