پوست اندازی تشکیلات خودگردان/ «ناصر القدوه» جانشین احتمالی ابومازن

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، با رسیدن محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین به سن ۸۱ سالگی تمامی محافل داخلی فلسطین در اندیشه این هستند که جانشین وی کیست؟ محافل داخلی فتح بیش از ۲ سال است که ایجاد پستی با عنوان معاون رئیس تشکیلات خودگردان را دنبال می کنند. این روند تا جایی پیش رفت که در جنبش فتح و سازمان آزادی بخش فلسطین نیز پست معاون و جانشین رئیس را دنبال می کنند. گروه های دیگر با پیگیری طرح آشتی ملی فلسطین به دنبال برگزاری انتخابات ریاست تشکیلات خودگردان هستند تا کسی جانشین محمود عباس شود. این مسئله برای طرف های منطقه ای هم اهمیت پیدا کرده و برخی کشورهای منطقه از برخی گزینه های فلسطینی حمایت کرده اند. در این نوشته به معرفی گزینه هایی که به عنوان جانشینان محمود عباس مطرح شده اند خواهیم پرداخت.

ناصر القدوه

ناصر القدوه، خواهر زاده یاسر عرفات، متولد ۱۶ می ۱۹۵۳ در شهر غزه فلسطین است. به همراه خانواده اش به لیبی مهاجرت کرد و پس از آن نیز به مصر رفت. در سال ۱۹۷۹ موفق به کسب مدرک دکتری دندانپزشکی از دانشگاه قاهره شد. از سال ۱۹۶۹ در حالی که ۱۶ سال داشت به عضویت جنبش فتح در آمد. سال ۱۹۷۵ به عنوان نماینده دانشجویان فلسطینی عضو شورای ملی ساف شد. سال ۱۹۸۱ به عنوان عضو شورای مرکزی سازمان آزادی بخش فلسطین انتخاب شد و تا سال ۱۹۸۶ در این پست باقی بود. در همان سال ۱۹۸۱ به عضو شورای انقلابی فتح نیز شد.

فعالیت ناصر القدوه در عرصه دیپلماتیک از سال ۱۹۸۶ شروع شد هنگامی که یاسر عرفات وی را به عنوان معاون زهدی الطرزی، نماینده دائم ساف در سازمان ملل تعیین کرد. ناصر القدوه سال ۱۹۹۱ به جایگاه نماینده دائم ساف ارتقا درجه پیدا کرد و تا سال ۲۰۰۳ در این پست باقی بود تا اینکه در این سال یاسر عرفات وی را به عنوان وزیر خارجه تشکیلات خودگردان منصوب کرد. مهمترین موفقیت ناصر القدوه در سازمان ملل صدور حکم توصیه ای دادگاه لاهه علیه دیوار حائل در کرانه باختری بود براساس این حکم دادگاه بین المللی لاهه، دیوار حائل را غیر قانونی اعلام کرد و رژیم صهیونیستی را محکوم به پرداخت غرامت به فلسطینیانی کرد که در اثر ساخت این دیوار غیر قانونی متضرر شده‌اند.

در سال ۲۰۰۵ با پیروزی حماس در انتخابات مجلس قانونگذاری فلسطین و تشکیل دولت از سوی اسماعیل هنیه، محمود الزهار به جای ناصر القدوه وزیر امور خارجه شد. از آن سال ناصر القدوه دیگر جایگاهی سیاسی به دست نیاورد.

ناصر القدوه در سال ۲۰۰۹ در کنگره ششم فتح – که در بیت لحم برگزار شد- به عضویت کمیته مرکزی فتح در آمد. ناصر القدوه در سال ۲۰۱۲ ، زمانی که کوفی عنان به عنوان نماینده دبیر کل وقت سازمان ملل در  سوریه انتخاب شد، ناصر القدوه به عنوان معاون کوفی عنان درسوریه معرفی شد. بلافاصله نبیل العربی، دبیر کل وقت اتحادیه عرب وی را به عنوان نماینده اتحادیه عرب در سوریه معرفی کرد. اما این جایگاه چندان دوامی نداشت و کوفی عنان و ناصر القدوه پس از مدت کوتاهی از سمت خود استعفا دادند.

ناصر القدوه از ابتدای تأسیس مؤسسه یاسر عرفات تا سال ۲۰۱۶، رئیس هیئت مدیره این مؤسسه بوده است. سال ۲۰۱۶ محمود عباس اقدام به تغییر کلیه اعضای این مؤسسه کرد که موجب حواشی فراوان در جنبش فتح و فضای سیاسی کرانه باختری شد.

امتیازات ناصر القدوه در رسیدن به جایگاه ریاست تشکیلات خودگردان

انتساب به یاسر عرفات

ناصر القدوه به دلیل انتساب به یاسر عرفات، به دلیل جایگاه ویژه‌ای که عرفات در فلسطین و بین مردم فلسطین دارد از محبوبیت برخوردار است به ویژه که در دوره ریاست عرفات از پست های کلیدی و مهمی برخوردار بوده و در مسیر سیاسی اش همواره ارتقا یافته است. اعتماد عرفات به ناصر القدوه برای فلسطینیان محرز است لذا به وی به عنوان کسی که هم به عرفات منسوب است و هم از اعتماد وی برخوردار بوده ، اطمینان دارند و محبوبیتی وی را در افکار عمومی و بین ملت فلسطین بالا برده است. این بزرگترین امتیاز ناصر القدوه است.

موفقیت نسبی در مشاغل سیاسی و بین‌المللی و روابط گسترده بین‌المللی

ناصر القدوه در دوره ای که به پست های سیاسی و بین المللی دست یافت همواره در آن جایگاه ها ارتقا یافته است و موفقیت هایی را نیز کسب کرد. مسئله صدور حکم مشورتی و توصیه ای دادگاه لاهه علیه دیوار حائل، موضوعی است که به نام ناصر القدوه رقم خورده است و این خود موجب شده او به عنوان یک شخصیت سیاسی با قابلیت و کار بلد مطرح باشد.
از سوی دیگر روابط گسترده بین المللی القدوه و شناخته شدن به عنوان یک شخصیت بین المللی در عرصه منطقه و بین الملل یک امتیاز ویژه برای وی محسوب می شود که می تواند حتی حمایت های بین المللی را برای وی به همراه داشته باشد.

موانع ناصر القدوه در راه رسیدن به پست ریاست تشکیلات خودگردان

مخالفت ابومازن

محمود عباس، از زمانی که به ریاست تشکیلات خودگردان رسید حامیان درجه اول عرفات و شخصیت های مورد اعتماد او را از قدرت دور نگه داشته است. ناصر القدوه نیز از این دایره مستثنی نبود. اقدام اخیر ابومازن در تغییر کادر مؤسسه یاسر عرفات یکی از هجوم های وی به سمت حامیان عرفات است.

ناصر القدوه از زمان عضویت در کمیته مرکزی فتح، اختلافات فراوانی به ابومازن داشته و به وی انتقادات وسیعی کرده است. به همین جهت همواره مغضوب ابومازن بوده و این امر موجب شده کمتر به ناصر القدوه مجال حضور در عرصه سیاسی داده شود.

عدم برخورداری از حمایت کامل فتح

ناصر القدوه با وجود آنکه بین مردم فلسطین از محبوبیت مناسبی برخوردار است اما در داخل فتح در عرصه سیاسی حامیان چندانی ندارد. شاید عمده ترین دلیل این مسئله این باشد که بیشتر شخصیت های کنونی فتح از حیث جایگاه و سابقه سیاسی از ناصر القدوه یک قدم جلوتر هستند و به همین لحاظ ناصر القدوه یک شخصیت درجه دو محسوب می شود اما نباید این مشکل را مطلق به حساب آورد چرا که انتخاب وی در کنگره ششم فتح در کمیته مرکزی فتح خود دلیلی بر این است که وی چندان هم فاقد محبوبیت نیست اما عدم حمایت از او در داخل فتح، در زمانی که وی با ابومازن اختلاف پیدا کرد خود نشان می دهد که او نمی تواند به فتح به عنوان یک عنصر قابل تکیه در رسیدن به جایگاه ریاست تشکیلات خودگردان تکیه کند شاید فتح از او در جایگاهی مثل رسیدن به کرسی مجلس حمایت بهتری کند.

برآورد

ناصر القدوه به دلیل انتساب به خانواده عرفات و موفقیت بین المللی و ارتباطات وسیع بین المللی اش می تواند به عنوان یک گزینه مناسب برای ریاست تشکیلات خودگردان مطرح شود اما این به شرطی است که وی در انتخاباتی که بدون جانبداری برگزار شود شرکت کند و مردم به وی رأی دهند. در شرایط موجود به دلیل دشمنی بین وی و ابومازن و عدم حمایت بین المللی از وی، بعید به نظر می رسد القدوه بتواند به پست ریاست تشکیلات خودگردان نزدیک شود. با شرایط موجود شاید اجازه ورود به انتخابات به وی اصلا داده نشود.

ادامه دارد…

یادداشت از سید محمد جعفر رضوی

انتهای پیام/