مقدم‌فر: عدم ثبت رخدادهای امنیتی یکی از غفلت‌های انقلاب است/ شیرازی: خباثت گروهک‌های ضدانقلاب را معرفی کردیم/ موسوی: تجربیات امنیتی باید به متون علوم انسانی راه یابد

به گزارش خبرنگار تاریخ خبرگزاری فارس، کتاب‌های «فرجام مذاکره با شیطان به روایت اسناد (مروری بر اسناد بیانیه الجزایر)» و «رخدادهای امنیتی ۱۳۵۷» از آثار مرکز مطالعات اسناد تاریخ انقلاب اسلامی، با حضور رضا جعفری مسئول این مرکز، سید نظام‌الدین موسوی مدیرعامل خبرگزاری فارس، حمیدرضا مقدم‌فر مشاور فرهنگی رسانه‌ای فرمانده کل سپاه و مؤلفان کتاب، پیش از ظهر امروز (سه‌شنبه ۱۹ بهمن) در خبرگزاری فارس رونمایی شد.

* تجربیات امنیتی باید به متون علوم انسانی راه یابد

در ابتدای این مراسم، سید نظام‌الدین موسوی مدیرعامل خبرگزاری فارس ضمن تبریک فرا رسیدن ایام پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی گفت: مقوله امنیت در تمام دنیا مهم بوده و جوهر ذاتی سیاست و اقتدار با امنیت گره خورده است. محیط امن یک نیاز اساسی برای انسان‌هاست و در طول تاریخ جزء نیازهای اولیه بوده و بعضاً از نان شب هم واجب‌تر بوده است.

وی ادامه داد: هر نظامی که بخواهد وظیفه‌ای را بر عهده بگیرد، اولین درخواست از او امنیت است. به بیان دیگر، در جامعه و دولت مدرن فرض بر این است که انسان‌ها بخشی از آزادی‌ها را می‌دهند و محدودیت‌ها را می‌پذیرند تا نظام حاکم، امنیت را در قبال آن برعهده بگیرد.

دبیرکل انجمن روزنامه‌نگاران مسلمان با اشاره به پیشینه انقلاب شکوهمند اسلامی گفت: در بدو شروع انقلاب اسلامی، همواره با تهدیدهای امنیتی مواجه بودیم و دشمن در قالب‌‌های نرم و سخت ایران اسلامی را تهدید کرده است. یکی از مسائلی که حضرت امام(ره) روی آن تاکید داشتند شکل‌گیری ساختارهای امنیتی در کشور بود. مقام معظم رهبری نیز همواره بر ابعاد کلان امنیت تاکید دارند. الحمدلله تجربیات خوبی را پشت سر گذاشتیم و با توجه به ثباتی که در جمهوری اسلامی برقرار است، وقت آن رسیده که این تجربه‌های کم‌نظیر به نظریه تبدیل شود.

وی در پایان سخنان خود خاطرنشان کرد: دوستان در مرکز مطالعات اسناد تاریخ انقلاب اسلامی، ثبت تجربیات امنیتی را آغاز کرده‌اند تا تئوریزه کنند. ان‌شاءالله دستاوردهای آنان در حوزه امنیت به یکی از متون مهم علوم انسانی بومی تبدیل و در دانشگاه‌ها و حوزه‌های علمیه تدریس شود.

* مهمترین پایه­‌های آگاهی تاریخی بر اسناد و مدارک استوار است

جعفری نیز در این نشست گفت: ضمن تبریک ایام الله دهه فجر لازم می­ دانم از دوستان عزیز خبرگزاری فارس بابت رونمایی از کتاب­‌های مرکز مطالعات اسناد تاریخ انقلاب اسلامی تشکر کنم. همچنین تشکر ویژه‌­ای هم از دکتر مقدم­فر دارم که قبول زحمت کردند و در این مراسم شرکت کردند.

وی ادامه داد: لازم می­‌دانم قبل از پرداختن به کتاب­‌هایی که امروز رونمایی شد، جمله‌­ای در خصوص مرکز مطالعات اسناد تاریخ انقلاب اسلامی عرض کنم. این مرکز با هدف روایت اسنادی از تاریخ انقلاب اسلامی، به ویژه وقایع پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی در ایران و همچنین پوشش دادن خلأهایی که در ثبت تاریخ انقلاب وجود دارد، راه­‌اندازی شده است و از آنجائی­‌که یکی از مهمترین پایه­‌های آگاهی تاریخی، بر اسناد و مدارک استوار است، این مرکز با ایجاد بستری مناسب و مساعد جهت پژوهش‌‌­های تاریخی، از پژوهش­گران و محققان این حوزه صمیمانه دعوت به همکاری می‌کند.

مسئول مرکز مطالعات اسناد تاریخ انقلاب اسلامی در معرفی اجمالی کتاب­‌های روزشمار گفت: امروز کتاب­ «رخدادهای امنیتی بهمن۱۳۵۷ » و «رخدادهای امنیتی اسفند ۱۳۵۷» رونمایی شد که امیدوارم این کتاب­ها مورد استفاده و بهره­‌برداری محافل علمی و پژوهشی کشور و مردم علاقه­‌مند به تاریخ انقلاب اسلامی قرار گیرد. مجلدات بعدی به صورت سلسله­‌وار انجام و به زیور چاپ آراسته خواهد شد.

این مقام مسئول اظهار داشت: سال­‌های انقلاب و به خصوص سال ۵۷ پر از اتفاق­‌های تلخ و شیرین است که بدون فهم آن­ها نه ارزش انقلاب درک می­‌شود و نه می‌­توان تحلیلی درست از این انقلاب شکوهمند ارائه داد و نسل­‌های آینده را با حقایق آن آشنا کرد. از این روز مرکز مطالعات اسناد تاریخ انقلاب اسلامی با همکاری انجمن پیشکسوتان سپاس بر آن شد اتفاقات امنیتی سال­‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی را با روش وقایع‌­نگاری فارغ از ارزش­گذاری و داوری در اختیار علاقه­‌مندان و محققان محترم قرار دهد.

وی افزود: این سلسه کتب که امروز دو جلد از آن رونمایی شده است، به وقایع امنیتی ۲۳ بهمن۱۳۵۷ تا ۲۹ اسفند ۱۳۶۴ مندرج در روزنامه­‌های رسمی و پرشمارگان سال­‌های مذکور می‌­پردازد.

جعفری گفت: بر خود لازم می­‌دانم از انجمن محترم پیشکسوتان سپاس که با تلاش بی‌وقفه و برنامه‌­ای دقیق و علمی با تشکیل یک کارگروه خوب این مهم را به نتیجه می‌رسانند، تشکر کنم.

وی در معرفی اجمالی کتاب «فرجام مذاکره با شیطان» هم اظهار داشت: یکی از پرونده‌‌هایی که بررسی آن حائز اهمیت و دارای تجربیات ارزشمند است، پرونده حل و فصل آزادی گروگان­‌های آمریکایی (تسخیر لانه جاسوسی) و تدوین بیانیه الجزایر و توافقات میان ایران و آمریکا با میانجی­‌گری دولت الجزایر در سال ۱۳۵۹ است. این مذاکرات اولین رویارویی دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران با شیطان بزرگ بود که موجب شد نقاب از چهره استکباری آمریکا به دلیل تزویر در تدوین و بدعهدی در عمل به بیانیه‌­ها، بیش از پیش برداشته شود.

جعفری گفت: کتاب «فرجام مذاکره با شیطان»که با همت برادر عزیز، جناب دکتر روح الله غلامی تهیه و تدوین شده، روایتی مستند و بدون سوگیری­‌های سیاسی از نتایج مذاکره ایران و آمریکا در خصوص آزادی گروگان­‌های آمریکایی است که همین­جا از زحمات ایشان تشکر می­‌کنم.

مسئول مرکز مطالعات اسناد تاریخ انقلاب اسلامی خاطرنشان کرد: در پایان از برادر ارجمند جناب سید نظام‌الدین موسوی مدیرعامل محترم خبرگزاری فارس و همه عزیزانی که در برپایی این مراسم نقش ایفا کردند تشکر می‌­کنم. همچنین مجدداً از همه پژوهشگران در حوزه تاریخ انقلاب اسلامی دعوت به همکاری می­‌کنم.

* تلاش برای معرفی خباثت گروهک‌های ضدانقلاب به نسل نو

ناظر پروژه «رخدادهای امنیتی ۱۳۵۷، روزشمار اطلاعاتی ـ امنتی» درباره این روزشمار که تاکنون دو جلد آن منتشر شده است، گفت: این کتاب‌ها از جمله کارهای ارزشمند «انجمن پیشکسوتان سپاس» است. این انجمن مأموریت‌های مهمی برای خودش تعریف کرده که برخی به بار نشسته و برخی همچنان در دست اقدام است.

وی ادامه داد: حدود چهار سال است که گردآوری اطلاعات مربوط به رخدادهای امنیتی و اطلاعاتی در انجمن سپاس شروع شده است. منابع ما در این موضوع، متون پنج روزنامه کشور در سال‌های ۵۷ تا ۶۴ است.

شیرازی در تشریح رخدادهای امنیتی و اطلاعاتی گفت: کشف اسلحه، دستگیری عوامل نفوذی و خرابکار، قتل‌ها، آتش‌سوزی‌ها، اقدامات گروهک‌های ضد انقلاب، برخی اوامر و دستورات حضرت امام(ره) و … از جمله مواردی بود که مورد توجه قرار گرفت.

ناظر پروژه «رخدادهای امنیتی ۱۳۵۷» اظهار داشت: کارگروه‌های مختلفی برای فیش‌برداری، تحقیقات و … تشکیل شد و بعد از مدت مدیدی تلاش، اکنون ۲ شماره از این پروژه منتشر شده و ان‌شاءالله شمار‌های بعدی نیز متعاقباً منتشر خواهد شد.

وی در پایان سخنان خود اظهار داشت: تلاش شده در این مجموعه، خباثت‌ گروهک‌های ضد انقلاب به نسل جوان معرفی شود و در مقابل تلاش نهادهای مقابله کننده با این گروهک‌ها خصوصا سپاه پاسداران مطرح شود و به طور کلی تاریخ رخدادهای اطلاعاتی و امنیتی به ثبت برسد.

* اگر تاریخمان را ننویسم، دیگران برایمان می‌نویسند

در بخش دیگری از این نشست روح‌الله غلامی مؤلف کتاب «فرجام مذاکره با شیطان» اگر ما تاریخ‌مان را ننویسیم، دیگران این کار را می‌کنند.

وی ادامه داد: تاریخ پر از فراز و نشیب انقلاب در این ۳۸ سال نقاط عطف بسیاری دارد که باید برای نسل جوان بیان شود، مخصوصا که با تاریخ سیاسی ناآشنا هستند. حتی در برخی مسئولان هم شاهد می‌شود که وقایع مهم و حساس را به فراموشی می‌سپرند و لازم است وقایع و حوادث تأثیرگذار اوایل انقلاب مجدداً بازنمایی شود.

غلامی افزود: درباره ثبت تاریخ، یک بخش وقایع‌نگاری است که مورخین انجام می‌دهند و بخش دیگر تاریخ شفاهی است که اگر خاطرات چهره‌های انقلابی ثبت نشود، دیر خواهد شد. بحث دیگر، رسیدگی و استفاده از اسناد تاریخ انقلاب اسلامی است که نباید اجازه دهیم دیگران این کار را برای ما انجام دهند. یکی از این موارد، «بیانیه الجزایر» است که متأسفانه از این تجربه گرانسنگ در موارد مشابه نتوانستیم استفاده کنیم.

مؤلف کتاب «فرجام مذاکره با شیطان» افزود: پس از بررسی اسنادی «بیانیه الجزایر» که اولین مذاکره ما با آمریکا ـ شیطان بزرگ‌ ـ بود، بدون سوگیری و حب و بغض سیاسی به این نتیجه می‌رسیم که یک بخش از مشکلات داخلی بوده و بخش دیگر هم مربوط به طرف مقابل (آمریکا) است. چنانچه در قضیه برجام هم نقض عهد و سوء استفاده از واژگان را مشاهده می‌کینم، بنابراین بررسی اسنادی بیانیه الجزایر می‌تواند برای پژوهشگران حوزه‌های مطالعات سیاسی و حقوق بین‌الملل ارزشمند باشد.

* عدم ثبت رخدادهای امنیتی یکی از غفلت‌های انقلاب است

حمیدرضا مقدم‌فر در بخش پایانی این نشست اظهار داشت: چند نکته درباره دو کتاب «فرجام مذاکره با شیطان» و «رخدادهای امنیتی ۱۳۵۷» دارم که به صورت مجزا بیان می‌کنم.

وی ادامه داد: عدم ثبت رخدادهای امنیتی در این حدود چهار دهه پیروزی انقلاب یکی از غفلت‌های انقلاب اسلامی است. این رخدادها خوب ثبت نشده تجزیه و تحلیل و تأمل نشده که اگر چنین بود، برخی رخدادها تکرار نمی‌شد. چون رخدادها پیچیده و چند وجهی است و مثلاً کتاب دوجلدی رخدادهای امنیتی، با این حجم از اطلاعات فقط مربوط به بهمن ماه است.

مشاور فرهنگی رسانه‌ای فرمانده کل سپاه گفت: سردار شیرازی در حوزه‌های دیپلماتیک و اطلاعاتی کشور جزء پیشکسوتان هستند و ارزش این کتاب غیر از خودش، به فتح باب این مسیر و جبران غفلت‌های ثبت اقدامات امنیتی است.

مقدم‌فر ادامه داد: امام (ره) زود سامانه امنیتی نظام را شکل دادند، اعلام کردند اسلحه‌ها را مردم پس دهند، همزمان کمیته‌های انقلاب تأسیس شد و بلافاصله نرم‌افزار اصلی انقلاب که همان قانون اساس بود، شکل گرفت. ولی در این مدت دشمن غافل نبود و ما هر روز اتفاقاتی را داشتیم. نسل‌های بعدی با دیدن این کتاب‌ها کلاه سرشان نمی‌رود، مانند فتنه ۸۸ که سناریوی فریب بود که در دیر اطلاعی و کم بصیرتی حاصل شد.

این تحلیلگر ارشد انقلاب اسلامی اظهار داشت: ثبت تاریخ رخدادهای امنیتی اثر مضاعف دارد،‌ چون حوادثی نیست که هر کسی دیده باشد و بداند، چون نهان‌ها و نادیدنی‌ها بیان می‌شود. مرکز مطالعات اسناد تاریخ انقلاب اسلامی کار بنیادینی را در این زمینه شروع کرده و امیدواریم فتح بابی باشد و ادامه یابد.

مشاور فرهنگی رسانه‌ای فرمانده کل سپاه درباه کتاب «فرجام مذاکره با شیطان» هم اظهار داشت: معتقدم اگر در تمام این سال‌ها روی بیانیه الجزایر کار شده و خوب آنالیز شده بود، در برجام دچار این خسارت‌ها نمی‌شدیم.

وی گفت: بیانیه الجزایر جزء ضعیف‌ترین قراردادهای حقوقی ایران است،‌ هم به دلیل ضعف مسئولان ما و هم به دلیل هوشمندی طرف مقابل، این بیانیه نه تنها توقعات ما را برآورده نکرد، بلکه پیروزی پیروزی برای دشمن و علیه منافع ملی ما بود.

مقدم‌فر درباره عوامل شکست ایران در بیانیه الجزایر موارد ذیل را برشمرد:

۱ـ  سوء تدبیر عوامل مذاکره‌کننده و در رأس آن آقای بهزاد نبوی به عنوان رئیس تیم مذاکره کننده

۲- بی‌تحرکی جمهوری اسلامی در پرونده‌های حقوقی سنگینی همانند این پرونده

۳- مشکلات حقوقی و عدم آمادگی برای هماوردی با طرف مقابل

۴- عدم اطلاع‌رسانی صحیح به مجلس شورای اسلامی، جالب اینکه مجلسی‌ها هم از لفظ «بیانیه الجزایر» به جای معاهده استفاده می‌کردند تا حساسیت برانگیز نباشد!

۵- بی‌توجهی طرف ایرانی به فرآیند تهیه و تنظیم متن قرارداد

۶- متن موافقت‌نامه کاملاً یکسویه و به نفع آمریکایی‌هاست

۷- شتاب‌زدگی، ناهماهنگی و سردرگمی تیم ایران در مقابل بهره‌برداری حداکثری تیم آمریکایی

۸- درخواست آمریکا از ایران برای تغییر حقوق‌دان‌ها در دیوان کشوری بود که ایران به راحتی پذیرفت و آقای محمود داوری از دیوان اخراج شد.

وی ادامه داد: نتیجه این شد که قول‌های آمریکایی‌ عملی نشد و اموال ستاد مسترد نشد و در مقابل گروگان‌ها به سادگی آزاد شدند. در مجموع بیانیه الجزایر درس‌ها و عبرت‌های بسیاری دارد و جا دارد روی آن تأمل شود در واقع معاهده الجزایر یک شکست برای جمهوری اسلامی بود و باید از رفتارهای متقلبانه درس گرفت. منظور محاکمه تیم آن زمان نیست، بلکه باید از اشتباهات خودمان برای آینده بهره بگیریم و مجدداً دچار اشتباه نشویم.

مقدم‌فر افزود: آن موقع ثابت شد که ذات نظام، سلطه بدعهدی است و اگر مردم را آگاه می‌کردیم، مشکلات بعدی را نداشتیم. شکست تلخ دولت آقای هاشمی در زمان جورج ‌بوش پدر در آزادسازی گروگان‌های آمریکا ـ بیروت از این جنس بود. اعتماد دولت اصلاحات به سه کشور اروپایی در ابتدای مذاکرات و سپس پذیرش برجام هم از جنس اشتباهات معاهده الجزایر بود.

وی در پایان خاطرنشان کرد: مرکز مطالعات اسناد تارخی اسلامی هدف‌های خوبی را در نظر قرار دادند و امیدواریم انتشار این دو کتاب و رونمایی آن در خبرگزاری فارس درس‌آموزی و عبرت برای نظام اسلامی ما باشد.

انتهای پیام/ک